Rau ngót, với vị ngọt thanh, dễ trồng và giàu dinh dưỡng, là loại rau được ưa chuộng trong bữa cơm gia đình Việt. Việc tự trồng rau ngót tại nhà không chỉ giúp bạn có nguồn thực phẩm sạch, an toàn mà còn mang lại niềm vui và sự thư giãn. Trong số các phương pháp trồng rau ngót, trồng rau ngót bằng cành được đánh giá cao bởi sự đơn giản, hiệu quả và tiết kiệm chi phí. Bài viết này Cây Xanh 60s sẽ chia sẻ đến bạn cách trồng rau ngót bằng cành.
Giới thiệu cây rau ngót
Cây rau ngót, hay còn được gọi là bù ngót, bồ ngót, hoặc rau tuốt, có tên khoa học là Sauropus androgynus. Đây là một loài cây mọc hoang ban đầu ở vùng nhiệt đới châu Á, nhưng hiện nay được trồng như một loại rau ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.
Rau ngót có thân thẳng, nhỏ và có thể cao đến 2m. Thân cây có vỏ màu xanh lục, khi già thân cây chuyển sang màu nâu nhạt. Lá nhỏ, hình trứng và mọc so le. Cây rau ngót mang cả hoa đực và hoa cái, với hoa đực mọc ở kẻ lá phía dưới và hoa cái mọc phía trên. Quả nhỏ, hình cầu và có hạt với vân nhỏ.
Rau ngót là loại cây chứa nhiều chất đạm và có hàm lượng vitamin cao. Với vị ngọt, tính mát, rau ngót có tác dụng thanh nhiệt, giải độc và hạ sốt. Ngoài ra, rau ngót cũng chứa papaverin giúp làm giãn mạch, chống co thắt cơ trơn và làm giảm huyết áp hiệu quả.
Đặc điểm sinh trưởng của rau ngót
Tên khoa học của rau ngót là Sauropus androgynus. Ngoài ra, cây này còn được biết đến với các tên gọi khác như cây bồ ngót, bù ngót, rau tuốt hay hắc diện thần. Rau ngót thuộc vào họ Thầu dầu (Euphorbiaceae).
Rau ngót thường mọc thành từng bụi, cao khoảng từ 1.5 đến 2m. Thân cây nhỏ, màu xanh thẫm khi trẻ và khi già có xu hướng chuyển sang màu nâu nhạt. Lá của rau ngót có hình dáng bầu dục, mọc so le nhau, và có cuống lá rất ngắn, chỉ khoảng từ 1 đến 2mm. Phiến lá mỏng, láng mịn và không thấm nước. Hoa của rau ngót thường có màu trắng hoặc đỏ thẫm, mọc đơn lẻ và trải dọc theo thân cây. Quả của rau ngót có hình cầu và có màu trắng ngà.
Lợi ích dinh dưỡng của rau ngót
- Rau ngót là loại rau giàu dinh dưỡng, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe đáng kể:
- Rất giàu vitamin và khoáng chất như vitamin A, C, K, E, nhóm B, sắt, canxi, magiê, kali, đồng.
- Chứa chất xơ giúp hỗ trợ tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón.
- Giảm nguy cơ bệnh tim mạch nhờ vào vitamin K, chất chống oxy hóa, axit folic giúp bảo vệ mạch máu.
- Hỗ trợ giảm cân nhờ calo thấp, chất xơ và nước giúp cảm giác no lâu.
- Tăng cường thị lực và ngăn ngừa sụt giảm thị lực, bệnh mắt nhờ vào vitamin A.
- Phòng ngừa ung thư nhờ vào chất chống oxy hóa, chất chống viêm và hợp chất chống ung thư tự nhiên.
- Hỗ trợ hệ thần kinh với vitamin B9 (axit folic) tăng cường chức năng não bộ và giảm nguy cơ Alzheimer.
- Tốt cho xương khớp với canxi, vitamin K và magiê giúp duy trì sức khỏe xương khớp và ngăn ngừa loãng xương.
- Giúp giảm stress với magiê, vitamin C và vitamin B giảm căng thẳng, thư giãn và giảm mệt mỏi.
- Tăng cường sức đề kháng với vitamin C hỗ trợ hệ miễn dịch, chống vi khuẩn, virus và giúp phục hồi nhanh chóng.
Thời điểm thích hợp trồng rau ngót
Rau ngót có khả năng sinh trưởng mạnh mẽ, cho phép trồng suốt bốn mùa trong năm. Tuy nhiên, rau ngót thường phát triển tốt nhất vào mùa mưa. Ở Việt Nam, có hai mùa chính để trồng rau ngót:
- Vụ Xuân: từ tháng 2 đến tháng 4
- Vụ Thu: từ tháng 8 đến tháng 9
Rau ngót được trồng bằng cách giâm cành cây để đảm bảo cây phát triển lâu dài, thường có thể sống từ 2 đến 3 năm trước khi cần trồng lại để đạt hiệu quả sinh trưởng tốt nhất.
Cách trồng rau ngót bằng cành
Để chuẩn bị dụng cụ và vật tư để trồng rau ngót, bạn cần thực hiện những bước sau:
Chuẩn bị dụng cụ và vật tư
Cành giống: Chọn những cành rau già và khỏe mạnh. Cắt chúng thành từng đoạn nhỏ, chiều dài khoảng 20 – 25 cm.
Chậu trồng: Sử dụng chậu tiết diện vừa đủ hoặc thùng xốp, nhưng cần phải khoét vài lỗ nhỏ ở đáy để thoát nước, tránh làm cây bị ngập úng khi tưới nước.
Đất trồng: Đất tốt nhất cho rau ngót là đất thịt, giàu mùn, có độ ẩm cao. Bạn có thể mua loại đất này ở các cửa hàng vật tư nông nghiệp.
Các bước thực hiện
Xử lý đất trồng:
Trộn đất với giá thể như xơ dừa, mùn cưa hoặc phân bón và tưới một ít nước để đảm bảo độ ẩm. Sau đó, đổ đất vào chậu khoảng 2/3 và dùng xẻng để làm rãnh trên mặt đất.
Tiến hành giâm cành:
Đặt cành rau ngót nghiêng một góc 45 độ so với mặt đất và vùi đất 2/3 phần cành, chỉ để lại 1/3 phần trên mặt đất. Đảm bảo mỗi cành cách nhau khoảng 25 – 30 cm để cây có không gian phát triển đầy đủ.
Tưới nước:
- Sau khi giâm cành hoàn tất, sử dụng bình tưới để tưới nước vừa đủ để duy trì độ ẩm cho đất. Tránh tưới quá nhiều để không làm cành rau ngót bị trôi hoặc thối.
- Đây là các bước cơ bản để chuẩn bị và thực hiện trồng rau ngót tại nhà một cách hiệu quả và đảm bảo sự phát triển của cây.
Hướng dẫn cách chăm sóc rau ngót sau trồng
chăm sóc cây rau ngót hiệu quả:
Tưới nước
Khoảng thời gian ngay sau khi trồng là giai đoạn quan trọng nhất, bạn cần thường xuyên tưới nước để cung cấp độ ẩm cho cây phát triển nhanh chóng. Đặc biệt là vào những ngày nắng nóng, nên tưới nước vào buổi sáng và chiều để giữ đất luôn ẩm mà không ngập lụt. Trong những ngày mưa, bạn có thể giảm lượng nước tưới để tránh cây bị thối rễ. Đồng thời, nhổ cỏ và bắt sâu giúp cây con phát triển mạnh mẽ hơn.
Bón phân
Khoảng 15 – 20 ngày sau khi giâm cành, khi rễ con bắt đầu nhú ra từ cành giâm, bạn nên bón phân và tưới nước đầy đủ để cây phát triển tốt. Đồng thời, vun đất quanh gốc để giữ cho cây đứng thẳng và không bị nghiêng ngã.
Sau khi trồng được một tháng, hãy bón thêm phân thúc cho cây. Phân bón thường là phân chuồng ủ hoai mục giúp cây rau ngót phát triển mạnh và khỏe mạnh hơn.
Chăm sóc sau thu hoạch
Do rau ngót có thể thu hoạch liên tục, sau mỗi lần thu hoạch, hãy bổ sung phân bón cho cây một lần và sau khoảng 6 tháng, bổ sung thêm phân hữu cơ. Sau hai năm, bạn nên cân nhắc trồng lại cây mới để đảm bảo năng suất và chất lượng cây rau ngót.
Tỉa cành và làm sạch vườn
Trong quá trình chăm sóc rau ngót, hãy thường xuyên làm sạch vườn: dọn cỏ, bắt sâu… Việc tưới nước nên thực hiện một lần/ngày vào những ngày thường. Trong quá trình thu hoạch, nếu có thể, hãy kết hợp với tỉa cành để tạo dáng cây đẹp, vườn thông thoáng và tăng sự sinh khối cho cây.
Phòng trừ sâu bệnh
Mặc dù rau ngót ít bị tấn công bởi sâu bệnh, nhưng không phải là hoàn toàn miễn phí. Các loại sâu bệnh thường gặp như sâu cuốn lá, sâu xanh có thể được phòng ngừa và điều trị bằng các loại thuốc vi sinh như Biocin, kết hợp luân phiên với thuốc Sherpa, Sherzol để đảm bảo sự phát triển và năng suất của cây rau ngót.
Chú ý khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật:
- Khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật để bảo vệ cây rau ngót, hãy tuân thủ các lưu ý sau đây để đảm bảo hiệu quả và an toàn cho môi trường:
- Lựa chọn thuốc có nguồn gốc từ thực vật: Nên sử dụng các loại thuốc có thành phần từ thiên nhiên để giảm thiểu tác động đến môi trường và sức khỏe con người.
- Phun thuốc đúng cách: Đảm bảo phun thuốc vào thời điểm thích hợp và đúng liều lượng khuyến cáo để tránh tác động phụ không mong muốn lên cây và môi trường xung quanh.
- Tránh phun thuốc vào ngày gần thu hoạch: Không nên phun thuốc vào ngày gần khi thu hoạch. Lần phun cuối cùng nên cách ngày thu hoạch khoảng 1 tuần đến nửa tháng để đảm bảo thuốc không còn ảnh hưởng lên phần rau ăn được.
Thu hoạch
Rau ngót thường có thể thu hoạch sau khoảng 2 tháng trồng. Lúc này, bạn có thể cắt ngang các nhánh cây hoặc chỉ thu hái lá non. Cây rau ngót có thể cho thu hoạch liên tục, khoảng cách 15-20 ngày cây sẽ cho ra lá non mới để thu hoạch.
Sau mỗi đợt thu hoạch, hãy xới đất quanh gốc cây và cắt tỉa các nhánh cây già để tạo không gian thông thoáng cho vườn. Đồng thời, bổ sung phân bón để giúp cây rau ngót duy trì sự sinh trưởng và phát triển tốt hơn. Với cây rau ngót có thân gỗ, bạn có thể duy trì cây trong khoảng 4 hoặc 5 năm mà vẫn đảm bảo năng suất cao.
Một số câu hỏi thường gặp về cách trồng rau ngót
Thời điểm nào phù hợp để giâm cành rau ngót nhất?
Thời điểm thích hợp nhất để giâm cành rau ngót là vào cuối mùa khô hoặc đầu mùa mưa. Điều này thường diễn ra khi nhiệt độ và độ ẩm ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho cây phát triển.
Có thể trồng rau ngót bằng cách giâm cành trong chậu hay không?
Bạn hoàn toàn có thể trồng rau ngót bằng cách giâm cành trong chậu. Hãy chọn chậu có kích thước phù hợp, đảm bảo đất trong chậu tơi xốp, thoát nước tốt và giàu dinh dưỡng. Chăm sóc cây trong chậu tương tự như trồng trên đất, nhưng cần chú ý đến việc tưới nước để tránh cây bị thiếu nước.
Rau ngót sau khi đã giâm cành có dễ bị sâu bệnh không?
Rau ngót sau khi giâm cành có thể bị sâu bệnh tương tự như rau ngót trồng từ hạt. Để phòng trừ sâu bệnh, hãy kiểm tra cây thường xuyên, loại bỏ các lá và cành bị sâu bệnh, sử dụng phương pháp phòng trừ tự nhiên hoặc hóa chất an toàn cho sức khỏe khi cần thiết.
Nên bảo quản cành giâm rau ngót trước khi trồng thế nào?
Sau khi cắt cành giâm, bạn nên ngâm cành vào nước có chứa chất kích thích ra rễ trong khoảng 30 phút đến 1 giờ. Sau đó, bọc cành bằng giấy báo ẩm và để trong túi nilon, giữ ở nhiệt độ mát và tránh ánh nắng trực tiếp. Bảo quản cành giâm trong điều kiện này khoảng 1-2 ngày trước khi trồng. Trong quá trình bảo quản, hãy kiểm tra độ ẩm của giấy báo và túi nilon, nếu cần, hãy phun nước để giữ ẩm.
Lợi kết
Trồng rau ngót bằng cành là phương pháp đơn giản, hiệu quả, mang đến cho bạn những vườn rau xanh tốt, tươi ngon ngay tại nhà. Chỉ với vài bước hướng dẫn chi tiết và sự kiên trì chăm sóc, bạn hoàn toàn có thể tự tay trồng được những mẻ rau ngót chất lượng, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm cho gia đình. Cây Xanh 60s chúc bạn thành công!
