Mỗi khi tết đến xuân về, nhiều loài hoa khoe sắc, trong đó không thể không nhắc đến hoa vạn thọ. Đây là loài hoa thơm ngát, sắc màu rực rỡ như vàng hoặc cam, được nhiều người yêu thích để trưng bày hoặc cúng trong ba ngày Tết. Với quan niệm rằng hoa vạn thọ mang lại lời chúc mừng năm mới với sự an khang, thịnh vượng, may mắn và sức khỏe, bài viết này từ Cây Xanh 60s sẽ hướng dẫn bạn cách trồng hoa vạn thọ để đúng dịp tết.
Đôi nét về cây hoa vạn thọ
Hoa vạn thọ là loài hoa phổ biến được trồng để trang trí sân vườn, làm cây cảnh và thường được sử dụng trong các nghi lễ cúng dường cũng như trưng bày trong dịp Tết Nguyên đán. Những chậu hoa vạn thọ màu vàng sáng sẽ làm cho không gian trở nên rực rỡ. Ngoài ý nghĩa đem lại sự khỏe mạnh, trường thọ và may mắn, hoa vạn thọ còn có tác dụng xua đuổi côn trùng hại và được sử dụng lá để chữa bệnh nấc cụt. Loài hoa này còn là nguồn nguyên liệu quan trọng trong công nghiệp chiết xuất dầu gọi là dầu hoa vạn thọ.
Hoa vạn thọ có cây thân cỏ mọc đứng, phân nhánh thành bụi và các cành nằm trải ra. Lá của hoa vạn thọ có dạng lá kép lông chim lẻ một lần, với các lá chét nhỏ có hình thuyền và nhọn ở đầu, mép lá có răng cưa. Cây có mùi thơm như xạ và hăng.
Hoa vạn thọ nổi bật với hai màu chủ đạo là màu vàng và màu vàng cam. Cây thường ra hoa từ mùa đông đến mùa hạ và bông hoa có thể giữ được trong thời gian khá lâu, ngay cả khi thân và lá đã tàn. Khi hoa tàn, cây để lộ các quả bế có 1-2 vẩy ngắn.
Cách trồng hoa vạn thọ trong chậu
Hoa vạn thọ, loài hoa mang vẻ đẹp rực rỡ cùng ý nghĩa sung túc, thịnh vượng, thường được gieo hạt từ 60-70 ngày trước khi thu hoạch, tùy theo giống. Để gieo hạt, bạn có thể sử dụng chậu nhựa trồng cây màu đen hoặc chậu nhựa mềm vành cứng. Sau khi hoa lớn và ra hoa, bạn có thể chuyển sang chậu trồng hoa kiểng để trang trí.
Chọn chậu trồng vạn thọ phù hợp:
Kích thước chậu nhựa trồng vạn thọ phụ thuộc vào số lượng cây trong một chậu:
- Chậu nhựa vành cứng đường kính miệng 18cm – 20cm: Thích hợp cho 1 gốc vạn thọ. Loại chậu này thường được sử dụng để trồng hoa vạn thọ, hoa cúc và các loại hoa kiểng chưng Tết.
- Chậu nhựa mềm đen DS3 (25 x 20cm): Có thể trồng 3 gốc vạn thọ.
Chất liệu chậu trồng:
Chậu nhựa trồng vạn thọ được làm từ nhựa HDPE cao cấp, qua tuyển chọn kỹ lưỡng, đảm bảo độ bền bỉ từ 18-24 tháng, tùy thuộc vào điều kiện khí hậu từng khu vực.
Kỹ thuật trồng hoa vạn thọ nở đúng vào dịp tết
Việc áp dụng kỹ thuật trồng và chăm sóc Hoa vạn thọ để đảm bảo hoa nở đúng dịp Tết Nguyên Đán là một điều mà bất kỳ người làm vườn nào cũng mong muốn. Hoa vạn thọ là loài hoa rất được ưa chuộng tại Việt Nam, không chỉ vì tính năng xua đuổi côn trùng có hại và khả năng chữa bệnh nấc cụt từ lá, mà còn vì khả năng trang trí sân vườn, làm cây cảnh, phục vụ cúng và lễ, đặc biệt là trưng bày trong dịp Tết Nguyên Đán.
Để đạt được một chậu Hoa vạn thọ có hoa nở đúng dịp Tết Nguyên Đán, cần tuân thủ kỹ thuật trồng và chăm sóc theo các bước sau đây:
Cách chọn giống và trồng hoa vạn thọ
Bạn có thể trồng Hoa vạn thọ quanh năm, nhưng để đón Tết Nguyên Đán, bạn nên chọn giống phù hợp như vạn thọ lùn và vạn thọ cao. Vạn thọ lùn có thể trồng quanh năm, thích nghi rộng, cây cao khoảng 40-45cm, thời gian từ khi gieo hạt đến khi hoa nở hoàn toàn là 60-65 ngày. Vạn thọ cao rất thích hợp cho dịp Tết Nguyên Đán, có thể trồng quanh năm, cây cao khoảng 65-70cm, thời gian từ khi gieo hạt đến khi hoa nở hoàn toàn là 65-70 ngày.
Chuẩn bị đất
Đất trồng Hoa vạn thọ cần được chuẩn bị kỹ lưỡng, phải tơi xốp, nhuyễn và thoát nước tốt để rễ cây phát triển mạnh mẽ. Đảm bảo đất sạch để tránh sự lây lan của bệnh cho cây. Hỗn hợp đất nên bao gồm 3 phần: tro trấu được xả nước nhiều lần để giảm mặn, đất cát hoặc đất gò mối hoặc xơ dừa, và phân chuồng ủ. Hỗn hợp này nên được trộn theo tỷ lệ 10:4:1.
Ươm cây con
Sử dụng chậu nhựa ươm giống kích thước khoảng 6cm x 8cm để ươm hạt. Bầu cây nên được đặt cách mặt đất 20-25cm và có lỗ thoát nước tốt. Sau khi chuẩn bị bầu, gieo hạt vào và tưới nước để giữ độ ẩm. Sau 3-5 ngày, hạt sẽ nảy mầm, giai đoạn này cần che nắng cho cây con. Bạn có thể sử dụng lưới đen để che nắng.
Sau 5 ngày, bắt đầu giảm dần giàn che để cho cây con phát triển. Ban ngày, có thể nhấc giàn che lên đến 10h sáng và đậy lại sau đó. Sau 10 ngày, hoàn toàn bỏ giàn che để cây phát triển tốt. Trong giai đoạn này, cần chú ý khi tưới nước để không làm xay xát cây con, nên tưới nhẹ và sử dụng hạt nước nhỏ.
Cách cấy cây con ra chậu nhựa trồng hoa vạn thọ
Sau khi gieo hạt, sau khoảng 15-17 ngày, cây con có thể được cấy ra vào chậu nhựa. Đối với vạn thọ lùn, chậu nhựa trồng có đường kính từ 20-25 cm, còn với vạn thọ cao, chậu nhựa có đường kính từ 25-30 cm. Lưu ý rằng chậu nhựa sử dụng để trồng vạn thọ cần phải có lỗ thoát nước vừa phải, không quá lớn để đất trồng không bị tràn ra ngoài và không quá nhỏ khiến cho nước không thoát được.
Đất trồng trong chậu nhựa được chuẩn bị theo tỷ lệ sau: 300 kg đất cát pha thịt + 300 kg phân chuồng hoai nhuyễn + 10 kg bánh dầu xay nhuyễn cho mỗi 1000 chậu nhựa trồng. Chậu nhựa chỉ nên vô đất khoảng 1/2 chiều cao của chậu, phần còn lại sẽ được bổ sung khi bón thêm phân.
Sau khi chuẩn bị chậu nhựa trồng xong, tiến hành trồng cây con vào chậu. Chú ý chỉ lấp đất đến cặp lá mầm và thực hiện vào buổi chiều mát. Trong 3 ngày đầu, chỉ nên tưới phun sương vào buổi sáng trước khi nắng gắt để giúp cây con chịu đựng tốt. Sau đó, tưới nước mỗi ngày 3 lần: vào sáng sớm (tưới nhiều), lúc 10 giờ sáng (tưới lần 2), và lúc 16 giờ chiều (tưới lần 3, ít hơn). Trong trường hợp trời mưa hoặc nước tích tụ nhiều, cần xới đất trong chậu nhựa để đảm bảo thoát nước nhanh và giữ đất thoáng.
Kỹ thuật chăm sóc hoa vạn thọ
Bánh dầu là một nguồn dinh dưỡng quan trọng cho Hoa vạn thọ và nên được sử dụng suốt quá trình sinh trưởng của cây. Để chuẩn bị dung dịch bón, hãy ngâm 10 kg bánh dầu vào 1 thùng nước dung tích 50 lít (nên ngâm từ trước khi gieo trồng ít nhất 10 ngày để bánh dầu phân hủy tốt).
Sau khi gieo hạt, vào ngày thứ 10, nên bắt đầu tưới phân lần đầu. Hòa tan 5 lít dung dịch bánh dầu vào 400 lít nước và thêm 200 gram phân NPK 16:16:8 để tưới cho 1.000 chậu nhựa trồng vạn thọ. Tiếp theo, mỗi 10 ngày sau đó, tưới phân một lần, tăng lượng dung dịch bánh dầu lên 6 lít cho các lần bón sau.
Bón phân
Sau khi cây đã trồng vào chậu được 10 ngày, nên bón phân thúc lần đầu. Sử dụng tỷ lệ bón như sau cho mỗi lần: 100 kg tro trấu + 100 kg phân chuồng khô hoai + 10 kg bánh dầu nhuyễn. Tiếp theo, bón phân mỗi 7 ngày một lần, tổng cộng bón 4 lần cho vạn thọ cho đến khi cây nở hoa. Ở các lần bón thứ 2 và thứ 3, nên tăng lượng bánh dầu lên 11-12 kg. Lần bón cuối cùng (lần thứ 4) sẽ giống như lần bón đầu tiên.
Cơi ngọn
Khi cây đã 35 ngày tuổi và có 6-7 cặp lá, cùng với các chồi nách trên lá 1,2,3 đang phát triển, bạn nên bấm đọt cây. Điều này giúp cây không phát triển quá nhanh và khuyến khích các chồi nách phát triển để tạo ra hoa đều và đẹp. Nên chừa lại 5-6 cặp chồi nách sẽ giúp cây phát triển tốt hơn. Đối với vạn thọ cao, nên bấm đọt không quá muộn là vào ngày 5/12 âm lịch, và với vạn thọ lùn, nên bấm đọt không quá muộn là vào ngày 10/12 âm lịch.
Khi cây đã 45 ngày tuổi và tất cả các chồi đã có nụ hoa, hãy tỉa bỏ các chồi nhỏ trên các nhánh để chỉ giữ lại 1 bông chính. Điều này giúp các hoa phát triển lớn và đều. Trong giai đoạn hoa bắt đầu nở, hãy hạn chế sử dụng phân bón và thuốc trừ sâu để tránh làm cây quá nhiều dinh dưỡng và hạn chế sự phát triển của hoa.
Kỹ thuật xử lý giúp hoa vạn thọ ra hoa vào đúng dịp Tết Nguyên Đán
Nếu hoa có xu hướng nở sớm hơn dự kiến, bạn có thể kiểm soát tốc độ nở hoa bằng cách tưới thêm phân urê. Dùng tỷ lệ 10 gram urê pha vào 10 lít nước để tưới cây, thực hiện tưới vào sáng và chiều mỗi ngày để kéo dài thời gian sinh trưởng của cây. Việc này nên thực hiện khi cây đã khoảng 50 ngày tuổi.
Nếu bạn nhận thấy hoa có xu hướng nở muộn hơn dự kiến, bạn có thể xử lý bằng cách ngưng tưới nước trong 1-2 ngày để cây trải qua giai đoạn thiếu nước nặng. Khi lá cây bắt đầu héo rũ, bạn nên tưới lại với lượng nước vừa đủ để ẩm đất trong chậu nhựa. Trong các ngày tiếp theo, bạn có thể tưới nước pha đậm với bánh dầu (6 lít bánh dầu cho 400 lít nước) để kích thích cây chuyển sang giai đoạn sinh trưởng chính. Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng Nitrat Kali (KNO3) theo liều lượng khuyến cáo để khuyến khích cây ra hoa sớm hơn.
Phòng trừ sâu bệnh
Trong cây hoa vạn thọ, những bệnh thường gặp nhất là héo tươi do nấm và quăn đọt do bọ trĩ truyền virus. Những bệnh này thường xuất hiện khi độ ẩm cao, không cân bằng dinh dưỡng, và trong điều kiện mưa lớn hoặc khi tưới nước mạnh làm xay xát cây. Để phòng trừ, có thể sử dụng các loại thuốc như Aliette, Rovral, Daconil, Foraxyl để ngăn ngừa các bệnh do nấm gây ra, và dùng Starner để phòng trừ bệnh do vi khuẩn. Trong trường hợp cây bị nhiễm virus, nên nhổ bỏ để ngăn ngừa sự lây lan.
Để đảm bảo có những chậu hoa vạn thọ đẹp để chào đón Tết, cần lưu ý đến các loại sâu và bệnh thường gặp khác. Cây vạn thọ thường bị sâu vẽ bùa và sâu ăn lá gây hại, có thể sử dụng Tregart, Regent để ngừa và trị sâu vẽ bùa, và Sherpa, Supracide để phòng và trị sâu ăn lá. Để giúp hoa nở đẹp, đều và kéo dài thời gian nở, nên sử dụng phân bón lá hữu cơ Supermes, phun định kỳ mỗi 10 ngày một lần để thúc đẩy sự sinh trưởng của cây và tạo ra hoa đẹp hơn.
Trong kỹ thuật trồng và chăm sóc hoa vạn thọ, đặc biệt cần phải bố trí trồng ở những vị trí thoáng mát, không bị che chắn quá nhiều. Cần thường xuyên quan sát quá trình sinh trưởng của cây để có biện pháp xử lý kịp thời. Đặc biệt là khi vào giai đoạn hoa bắt đầu lộ ngọn, nên liên tục phun thuốc trừ sâu có mùi nặng như Viphenxa, Supracide, pha loãng để đuổi bướm không đẻ trứng vào hoa, từ đó giảm thiểu sự hư hoa và giữ cho hoa luôn đẹp.
Lời kết
Hoa vạn thọ, với vẻ đẹp rực rỡ và ý nghĩa tốt đẹp, đã trở thành lựa chọn yêu thích của nhiều gia đình Việt Nam trong mỗi dịp Tết đến xuân về. Hy vọng những chia sẻ trên đây về cách trồng và chăm sóc hoa vạn thọ sẽ giúp bạn sở hữu những chậu hoa rực rỡ, mang đến không khí ấm áp, an khang cho ngôi nhà của bạn.
